کتاب قوی سیاه

معرفی کتاب قوی سیاه

کتاب قوى سیاه (The black swan) سه ویژگى دارد: نامنتظر است، پیامدى سنگین دارد، پس از وقوع پیش‌بینى پذیر مى‌نماید (اما پیش از وقوع پیش‌بینى شدنى نیست).

قوی سیاه رویدادی است، مثبت یا منفی، که محال پنداشته می‌شود، اما وقوعش پیامدهای عظیمی به دنبال دارد. نسیم نیکولاس طالب (Nassim Nicholas Taleb)، در این کتاب روشنگرانه که نقطه‌ی عطفی در حوزه تفکر مدرن به شمار می‌رود، با نثری شیوا و دلنشین نشان می‌دهد که این رویدادهای قوی سیاه تقریبا همه‌ی مسائل مربوط به دنیای ما را توضیح می‌دهند؛ با این حال ما و به ویژه متخصحان نسبت به آن‌ها نابیناییم. همچنین با پرداختن به موضوع شکنندگی و مقاوم بودن در برابر قوهای سیاه، به ما کمک می‌کند، بهتر این رویدادها را بشناسیم و از آن‌ها به نفع خود بهره ببریم.

ایده‌ی اصلی این کتاب نابینایی ما نسبت به تصادفی بودن است، مخصوصاً نابینایی‌مان نسبت به انحراف‌های بزرگ: چرا ما، دانشمند و غیردانشمند، کله‌گنده و معمولی، تمایل داریم به جای اسکناس پول خرد ببینیم؟ چرا علی‌رغم اینکه تأثیرات عظیم رویدادهای مهم احتمالی برای‌مان مثل روز روشن است، مدام بر جزئیات تمرکز می‌کنیم تا بر آن‌ها؟ و در صورت پذیرفتن استدلال من، چرا مطالعه‌ی روزنامه در اصل شناخت تو را از دنیا کم می‌کند نه زیاد؟

قوی سیاه کتابی است که یک ایده‌ی پایه‌ای را بیان می‌دارد؛ به هیچ وجه بازیافت و بسته‌بندی مجدد افکار دیگران نیست. یک نوشته‌ی برخاسته از اندیشه است، نه یک گزارش علمی محض.

ترتیب این کتاب از یک منطق ساده پیروی می‌کند؛ از چیزی که می‌توان آن را ادبی نامید شروع می‌شود و به سوی چیزی که می‌توان کاملاً علمی دانست می‌رود. روان‌شناسی عمدتاً در بخش اول و اوایل بخش دوم حضور دارد؛ حوزه‌ی کسب‌وکار و تجارت و علوم طبیعی عمدتاً در نیمه‌ی دوم بخش دو و در بخش سوم مورد بررسی قرار می‌گیرند. بخش اول، «اُمبرتو اکو و کتابخانه‌اش که سنخیتی با کتابخانه‌های معمول ندارد»، عمدتاً درباره‌ی این است که ما چطور رویدادهای تاریخی و رویدادهای روزمره را درک می‌کنیم و چه تحریف‌هایی در حین برداشت پیش می‌آید.

بخش دوم، «قبول کن که نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم» درباره‌ی خطاهای ما در برخورد با آینده و محدودیت‌های بیان‌شده‌ی برخی «علوم» است و همچنین درباره‌ی کاری که می‌توانیم درباره‌ی این محدودیت‌ها انجام دهیم. بخش سوم، «آن قوهای خاکستری افراطستان» عمیق‌تر به موضوع رویدادهای افراطی می‌پردازد، توضیح می‌دهد که چطور منحنی توزیع نرمال (آن شیادی عقلانی بزرگ) تولید می‌شود، و ایده‌هایی را که در علوم طبیعی و اجتماعی تحت عنوان «پیچیدگی» جمع شده‌اند، مورد بررسی قرار می‌دهند. بخش چهارم، «پایان»، بسیار کوتاه خواهد بود.